تمرکز مواد آلی و هیدروکربورها و یا واحد حجم سنگ بسیار محدود است و حرکت آن مواد نسبت به سنگ مخزن نیز به آهستگی صورت می‌گیرد. مولکولهای هیدروکربور آزاد شده و یا بخشهای کوچک نفتی در حال ورود به سنگ مخزن اصولا کوچکتر از معبر سنگ بود و استفاده از نیروی ارشمیدس ، نیروی موئین ، نیروی هیدرودینامیکی ، تراوایی موثر و در صد اشباع آب سنگ مخزن به بخش بالاتر مخزن انتقال پیدا می‌کند. حرکت صعودی هیدروکربور در مخزن منوط به جابجایی دیگر ملکولهای هیدروکربور بوده با این که بوسیله جریان آب صورت می‌گیرد.

ورود هیدروکربور به مخزن تداوم حرکت صعودی آن را تامین می‌کند. نفت و گاز شناور در آب با استفاده از نیروهای ارشمیدس و هیدرودینامیکی به سمت قله تاقدیس حرکت می‌کند. تمرکز نفت و گاز در قله تاقدیس مقاومت آن دو را در مقابل

حركت نفت بیشتر معلول حركات پوسته زمین و تراكم و درهم فشرده شدن لایه های رسوبی است كه بر اثر آن مایعات موجود در خلل و فرج لایه ها از جایی به جایی دیگر رانده می شود . قسمتی از این حركت بواسطه خاصیت فیزیكی خود آب و نفت و گاز است كه همواره بدنبال جایی هستند كه دارای فشار كمتری باشد و بهمین سبب به سطح زمین روی می آورند.

چنانكه میدانیم رودها و سیلابها در مسیر خود مواد بسیاری را از روی زمین شسته و با خود بدرون دریا ها حمل می كنند . این مواد در موقع ورود به دریا به ترتیب سنگینی خود از ساحل تا فاصله ای بعید در دریا تهنشین می شوند . نخست مواد سنگین و درشت مثل ریگ و ماسه در دهانه رود و ساحل دریا و بعد كمی جلوتر مواد سبك

سنگ مخزن سنگي است که هم داراي ظرفيت ذخيره سازي بوده (متخلخل باشد) و هم توانايي عبورسيال از ميان خود را داشته باشد (تراوا باشد) در ارزيابي يک مخزن از کليه تکنيک ها وروش هاي استفاده مي شود تابتوان پارامترهاي زمين شناسي وپتروفيزيک کنترل کننده حرکت سيال را درآن مشخص نمود پس به طور کلي دو خاصيت مهم فيزيکي سنگ مخزن دارا بودن تخلخل ونفوذپذيري است. توصيف يک مخزن براي کسب پارامترهاي زير ضروري است:

      ●   تعيين ظرفيت ذخيره
      ●   تعيين هدايت هيدروليکي
      ●   تعيين پراکندگي نسبي تخلخل ونفوذ پذيري
      ●   پيش بيني عمل کرد يک مخزن

      ●   برآورد مقدارتوليد

درطبيعت بيش ترين نفت وگاز درسنگ مخزن هاي ماسه سنگ وکربنات ها قرار دارد علاوه بر آن ممکن است درسنگ هاي آذرين ودگرگوني

 
نفت خام حاصل از چاه دارای مواد نا خواسته از قبیل آب و جامداتی مانند شن ،قیر و گازهای متان و اتان می‌باشد. برای جداسازی اینگونه عوامل ، آنرا وارد مخازنی می‌کنند تا جامدات موجود در آن ته‌نشین شده و گازهای آن خارج شود. سپس وارد جداساز سانتریفوژی شده که نقش آن جدا کردن تتمه آب ، گاز و جامدات معلق در آن می‌باشد. برای حذف نمکهای معدنی ، نفت را با آب ولرم می‌شویند. آنگاه قسمتی از نفت توسط لوله به پالایشگاه فرستاده شده و قسمتی جهت صدور به بنادر تلمبه می‌شود.

 
تقطیر

برای تفکیک برش‌های متشکله نفت خام ، عملیات فیزیکی و شیمیایی چندی بر روی آن بعمل می‌آورند تا فرآورده‌های مورد نیاز جامعه امروزی را تولید نمایند. از مهمترین آنها تقطیر جزء به جزء نفت است که در برج تقطیر صورت می‌گیرد. تقطیر جزء به جزء عبارت است از یک سری تبخیر و تبرید که در سینی‌های یک برج استوانه‌ای صورت می‌گیرد. مایعات خالص در فشار محیط ، در دمایی به جوش می‌آیند که در آن دما ، فشار بخار آن برابر فشار محیط گردد. مایعات مخلوط در حدود دمایی که حاصل جمع فشار‌های جزئی عوامل تشکیل دهنده آنها برابر فشار محیط گردد به جوش می‌آید.

در نقطه جوش ، فازهای بخار و مایع در حال تعادل می‌باشند. چنانچه فشار ، کاهش یابد، تبخیر صورت می‌گیرد و در حالت معکوس ، تبرید اتفاق می‌افتد. از فشار بخار برای محاسبه ترکیب گازهای

فروش گیلسونایت بیتومین قیر طبیعی زرگوش

اکتشاف فلزات دارای نکات مشترکی با اکتشاف نفت و گازو قیرهای طبیعی  می باشد. از جمله این که در گذشته بیشتر امور اکتشافی منابع طبیعی (فلزات – نفت و قیر) منوط به مطالعه بیرون زدگی های سنگی یا رخنمون ها Out crops و یافتن کانی های سنگین Heavy Minerals در مسیر رودخانه ها بوده است.
نتیجه این امور یافتن معادن و کانسارهای مختلف در مناطق مختلف جهان بوده است. از جمله نشت نفت و قیردر بعضی از حوضه های نفتی به صورت رخنمون هایی قابل رؤیت بوده است.
اما در حال حاضر، دوران یافتن منابع طبیعی مختلف براساس مشاهدات عینی به پایان رسیده است و به کاربردن روشها و متدهای جدیدتر و خلاقیت بیشتر برای کشف منابع طبیعی جدید مورد نیاز است.

به کارگیری ابزار و متدهای مدرن مانند متدهای هوایی air borne، استفاده از عکسهای ماهواره ای (دورسنجی Remo to sensing)، نمونه برداری و آنالیز نمونه ها با روش های مختلف و ابزار